Noot redactie Foto SF Tjeweng komt uit het boek de jaren van Asal Oesoel
Ingezonden door Harry Spelt op di, 05/02/2013 - 17:18
Status: Gevonden
Mijn grootouders en moeder hebben van 1920 t/m 1948 in N.I. gewoont. Oost Java, de suikerfabrieken Tjeweng bij Djombang en Lestari bij Kertosono. Mijn moeder zat later op de openbare HBS in Surabaya in de jaren 1937 en 38. Het gaat om Jo Jonckheer, Henriëtte Jonckheer-Dart en Joyce Jonckheer (geb. in 1923).
Ingezonden door Ed Brodie ma, 04/03/2013 - 10:32. Beste Harry, ikzelf, en hele familie komen uit de suiker-industrie ...En hebben gewoond in Sf. Kebon Agung in Malang, later werd mijn pa naar Sf.Tulangan overgeplaatst, dicht bij Surabaya ...Mijn pa had in z'n jongejaren op Sf.Gempolkerep (Mojokerto) gewerkt en later in Sf.Mojopanggung, mijn moeder kwam uit Sf.Ponen dicht bij Jombang ... en mijn zus was later getrouwd met een zekere Hans de Scheemaker uit Sf.Krembung en weer zijn vader was administrateur van Sf. Lestari dicht bij Kertosono! Ik logeerde vaak bij mijn vriend Peter de Scheemaker, broertje van mijn zwager ... zodoende! Suiker fabriek Lestari stond dicht bij de Kali Berantas ... en ik vond het altijd een mooi schone suiker-fabriek! grtjs. Ed Brodie
Ingezonden door Harry Spelt op vr, 10/05/2013 - 21:47.
Beste Ed, Sorry van de wat trage reactie, maar ik ben wel blij met je verhaal.
Van foto's weet ik dat de s.f. Lestari inderdaad vlak aan de Brantas stond. Hij bestaat nog steeds en ik ga er in juli langs om te zien hoe het daar is. Er waren voor de oorlog wel 200 suikerfabrieken op Java maar er zijn er veel weg. Ik zal foto's maken en mogelijk zijn daar nog wat archieven.
Je hoort nog tzt. Hartelijke groet, Harry Spelt
Ingezonden door Hajé Wessels op vr, 24/05/2013 - 12:56.
Beste Harry en Ed, Mijn grootvader, Louis Cornelis Vonck was voor de oorlog administrateur op Lestari en ook enige tijd op Tjeweng! In het "Adresboek vooe de Javaansche Suikerindustrie", jaargang 5, staat bij Tjeweng inderdaad een J.J. Jonckheer, met de functie: Proeftuinopzichter. Ik ben net twee dagen terug uit Indonesië en heb vorige week Lestari bezocht. De fabriek draait weer sinds 1976 en het administrateurshuis staat er nog steeds. Als ik jullie e-mail adressen kan krijgen, dan zal ik de pagina's over Lestari en Tjeweng scannen en opsturen. Laat maar weten. Hajé Wessels, h.wessels1@upcmail.nl
Ingezonden door Harry Spelt op za, 25/05/2013 - 10:06.
Geweldig ! Op eens gaat alles snel en toevallig net contact gehad met Lucy Lonhard-Döhne , die op de s.f Lestari in Kertosono is opgegroeid. Dit via de stichting Vedo, een stichting die contacten verzorgd d.m.v. reünies van mensen die in Djombang op school gezeten hebben. zie : www.vedo-world.nl
Ik zou graag de genoemde pagina´s over Lestari en Tjeweng van je ontvangen. Ik hoop daat 31 juli aanstaande eens rond te kijken. Hoe is het daar nu? hartelijke groet, Harry Spelt, j.spelt@planet.nl
Ingezonden door Ed Brodie op ma, 27/05/2013 - 18:35.
Beste Harry, ik wens je heel veel plezier daar ... weetje vaak is het moeilijk mensen uit te leggen, wat voor een gevoel je krijgt als je weer naar je suikerfabriek terug keert! Dat heb ik nu nog als ik weer langs onze suikerfabrieken rijd, zoals Sf. Kebon Agung in Malang of Sf. Toelangan in de buurt van Sidoarjo ... ik moet dan even stoppen en uitstappen en even op het fabrieksterrein lopen, dan ben je pas daar geweest!! Ik hoop dat Sf.Lestari er nog goed uitziet ... want veel employés wonen niet meer op het emplacement, maar buiten de fabrieken ... en daarom zien de fabrieksterreinen er vaak erg onverzorgd uit! Helaas ... veel plezier en sukses verder ... Ed Brodie
Ingezonden door Jos T. za, 06/07/2013 - 06:35. Ed, als je over de familie de Scheemaker hebt dan doe het me denken aan onze ondeugende jeugd jaren. Misschien herinner je nog hoe wij als kleine jongens Mevr. de Scheemaker opstang jagen. Wij deden dit onbewust, en navolgden allemaal de grotere jongens
Op Sf Tulangan was naast de fam de Scheemaker was toch de grote Gudang Gula die ongeveer de afstand van 20 mtr was van hun huis. Wij namen dan een kleine kalisteen in de hand en renden langs deze gudang met de steen tegen de wand van de gudang aan te drukken. Dit gaf het geluid net als van een mitrailleur die wordt afgeschoten, omdat de wand van deze gudang gemaakt was van golvende zinkbladen. Mevr de Scheenmaker kan niet tegen dit geluid en ging dan gillen van uit binnenshuis en af en toe ging ze ook naar buiten als we nog niet ophielden. Later had ik gehoord waarom ze eigenlijk niet tegen dit geluid kan. Vanwege een heel tragische ervaring. Het blijkt dat twee van haar zonen (tussen Hans en Peter ) door japs vlak voor haar werden geëxecuteerd. Tijdens de internering kwamen grotendeels van de kampbewoners tekort aan dagelijkse voeding, zodoende probeerden deze jongens hun moeder te helpen met wat voedsel te nemen uit de japse gudang. Ze waren betrapt en dan geëxecuteerd. Zij waren eerlijk gezegd " Helden ". Tot heden heb ik nog spijt waarom ik als kleine jongen had meegedaan.Am I Innocent ? The answer is : " Not at all " Jos t
P.S. Yo ngeten niki nderek2 sedoyo sampun lami mboten nulis coro Melandi. jos t
Ingezonden door Ed Brodie op ma, 08/07/2013 - 20:24. Jos, heerlijk dat taaltje ... coro buoso ageng! Vroeger kon ik het wel goed bhoso! Geweldig om dit weer te lezen ... dat is echt lang geleden!! "Dalem enggih saget coro bhoso nJawi ..dalem mboten saget lalen buosoné mbah kulo, dik Jos..Monggo monggo dalem pinarek dimik ... marto suwun, dik Jos! Ed.-
Ingezonden door Jos T op di, 09/07/2013 - 01:51.
Matur kasuwun Mas Ed, Je doet het nog heel goed Volgens mij ben je in hart en ziel een nog pure Indo Jos
Ingezonden door niwdeasir@gmail.com op di, 27/08/2013 - 05:54.
Dear Harry, SF Lestari is still producing. It is located in Kertososno,Nganjuk. As for tjeweng SF,I'm not sure about it,there is Tjoekir Sugar Factory in Diwek Jombang. I believe Tjeweng SF is located somewhere in between Djombang Baru SF and Tjoekir SF. Please send your question through my email and write it in english or boso jowo cause I don't speak Dutch. It is my pleasure to help you track down your history in Indonesia. Thank you , niwdeasir@gmail.com
Ingezonden door Ed Brodie op di, 27/08/2013 - 14:46
Teman yth. Terima kasih banyak atas pertolongan anda! Saya (Ed Brodie) memangnya anak paberik gula,waktu masih kanak2 kami berdiam di Malang Pg.Kebon Agung ...Ayahku dipindah ke daerah Delta Pg.Tulangan (Krembung-Candi-Krian-Watutulis) maka dari itu aku masih tahu kedudukan paberik2 gula tsb. Juga Pg.Cukir, Jombang Baru, Ceweng ...dll.nya di Jawa!
Sekali lagi terima kasih banyak2 atas pertolongan anda ...moga2 si pak Harry-nya sekarang agak 'lego' dengan balasan email anda! Okay thanks a lot and Gbu ...
Lek ngomong coro Jowo, yo iso aku, mas ...tapiné liané sing melok moco enggak ngerti blas!!
hahaha ... thanks a lot friend!
Ed Brodie secretaris Stichting (yayasan) Adinda ...
Ingezonden door michel fanoy, op za, 04/04/2015 - 17:26.
beste haje mijn zus en ik habben als kind zowel gewoond op sf tjeweng 1932 1933 en vervolgens, na een onderbreking studie vader in nl ,van 1935/37 op sf lestari. mijn vader was daar chemiker bij je grootouders waren wij kind aan huis in die periode hadden bij mijn weten, zij geen eigen kinderen meer inwonen mijn zusje ging vaak theedrinken bij oma vonck uit prachtige kopjes en een zilveren theeservies. er was ook een schommel in de tuin zelf weet ik nog dat eens met hoge koorts naar het zieken huis in kertosono werd gebracht in de auto van opa vonck ,een chique spijker met een fluwelen trijp achterbank wij zijn daarna verhuisd naar sf trangkil bij pati. lestari is goed te vinden via google earth, er zijn ook wat foto’s en video opnamen in de laatste jaren gemaakt van lestari door Indonesiërs direct andere namen van families toendertijd weet ik momenteel niet. wij zijn zelf van 1929 en 1931 yvonne en michel fanoy michel fanoy
Ingezonden door Jos T op wo, 28/08/2013 - 02:01.
Hi Ed , hier hebt je mijn comments. hoop dat dit helpt Van Jombang uit langs de grote weg naar het zuiden dan komt je de volgende desa tegemoet : 1.Desa Mojosongo .( Na over de Train Railway Surabaya-Jogya) 2.Desa Balong Besuki 3.Desa Ceweng +/- (4-5 km van Jombang,here was Ex SF Ceweng ) 4.Desa Cukir ( +/- 7 km van Jombang ,here is now PG Cukir) Ha ha a bit more in details, bcs I was born in Jombang and went there several times during my eldest brother Fenty Tomasowa worked at PG Jombang Baru (1969-1980) before he went to PG Lestari( 1980-1988 ) Amato Jos Tomasowa
Ingezonden door Saskia op ma, 16/09/2013 - 13:15.
Ik heb nog oude aandelen te koop van deze fabriek uit 1928. Iemand interesse? mvgr, Saskia
Ingezonden door Charles Coenraad op zo, 07/09/2014 - 22:42.
Hallo Saskia, Het gaat om aandelen van suikerfabriek Tjoekir neem ik aan - zoja dan ben ik zeer geïnteresseerd. Mijn vader heeft daar gewerkt van 1918 tot 1924. Groet, Charles Coenraad.
Ingezonden door Anoniem op do, 02/01/2014 - 12:28.
Op de SF Lestari heeft ook fam De Winter of Winter gewerkt ze hebben 3 dochters Maggie, Els en Asta hebben op de Ulo aan de Gentengkali op school gezeten en aan de Embomg Trengguli gewoond. Wie weet waar ze nu wonen
Ingezonden door Joost Veldman op vr, 26/12/2014 - 18:05.
N.V. SUIKERFABRIEKEN TJEWENG-LESTARI
Opgericht in Q1 van 1884 (oprichtingsdatum van de oorspronkelijke maatschappijen). Zetel te Soerabaja. Zetel der Directie 's-Gravenhage, Kneuterdijk 8.
Doel.
De uitoefening der suikercultuur in Nederlandsch-Indië, het bezitten van aandeelen of obligatiën in Naamlooze Vennootschappen, dit bedrijf uitoefenende, het oprichten van- en het deelnemen in- of het verstrekken van gelden aan ondernemingen, welke het doel der vennootschap kunnen bevorderen; in het algemeen het verrichten van al datgene, wat naar het oordeel van de directie en den Raad van Commissarissen tot het voorgeschrevene of de uitvoering er van, in den ruimsten zin genomen, behoort, en dit alles hetzij alleen, hetzij in gemeenschap met anderen.
Inbreng.
Einde 1912 werd de N.V. Maatschappij Suikerfabriek Lestari ontbonden en de bezittingen overgeschreven ten name van Suikerfabrieken Tjeweng Lestari.
De N.V. Maatschappij Suikerfabriek Tjeweng (eerder geheten N.V. Maatschappij Suikerfabriek Kaliewoengoe) is in 1913 opgegaan in Suikerfabrieken Tjeweng Lestari.
Concessies.
De suikerfabrieken Lestari, Panggoongredjo en Tjeweng,
De particuliere suikeronderneming Lestari (Poetat), werkende op vrijwillige overeenkomsten met de bevolking, lag in de provincie Oost-Java, residentie Kediri, afdeeling Ngandjoek, district Kertosono, 3 paal = 4½. K.M. ten noorden van het station van Kertosono.
De suikerfabriek Panggoongredjo, in de provincie Oost-Java, residentie Malang, district Kepandjen, 2 K.M. van halte Kepandjen, 2 K.M. van halte Kepandjen S.S./O.L., op een hoogte van 1100 r.r. boven zeeniveau.
Aanplant 1933 513 H.A., 1934, 1935, 1936 en 1937 geen aanplanten
Productie: 1933 80.503.04 qnt. (gem. 156,— qnt. per H.A. (kristal).
Aanplant ulto 1938 933 en 1934 geen aanplant, 1935 881,29 H.A., 1936 776,53 H.A., 1937 848,1 H.A., 1938 716 H.A., 1939 782 H.A.
Productie 1935 160.733 quint. S.H.S. (gemiddeld 182.38 qnt. per H.A.)
1936 138.876 ,, ,, ,, 171.43 ,, ,, ,,
1937 141.774 ,, ,, ,, 162.20 ,, ,, ,,
1938 (tax.) 120.288 ,, ,, ,, 168.— ,, ,, ,,
Administrateur: ulto 1938 L.C. Vonck. Brieven en telefoon van Kertosono, adres voor goederen idem, telegram adres Lestari Kertosono.
De op particuliere gronden gelegen suikeronderneming Tjeweng (Kaliwoengoe), werkende op vrijwillige overeenkomsten met de bevolking, lag in de provincie Oost-Java, residentie Soerabaja, afdeeling en district Djombang, op 2 paal ten Zuiden van het spoorstation S.S. Djombang, op een hoogte van 150 r.v. boven zeeniveau.
De suiker werd per Kediri-Stoomtram vervoerd, met bestemming naar Soerabaja.
Aanplant 1933 537,15 H.A., 1934/36 niet geplant, 1937 532,8 H.A.
Productie 1933 88.036 qnt. H.S. (gemiddeld 165.75 qnt. p. H.A.)
1937 80.171 ,, kristal ,, 150.5 ,, ,, ,,
Handelsmerk: KW
Administrateur: ulto 1938 W.R. Spruitenburg. Brieven en telefoon van Djombang; adres voor goederen idem, telegram adres Tjeweng Djombang.
Maatschappelijk kapitaal ƒ 4.000.000, verdeeld in aandeelen van ƒ 1.000,—, waarvan geplaatst en gestort ƒ 3.000.000.
Directeur: ulto 1938 Mr. J.W.D. Francken te ’s-Gravenhage.
Commissarissen: ulto 1938 Mr. P. Feenstra, voorzitter; J.F. Gogelein, Ir. A.D.R. Verbeek en Gedelegeerd-commissaris H.J.L. Francken.
Secretaris: ulto 1938 Ch. van Senden.
Vertegenwoordiger in Nederlandsch-Indië: ulto 1938 de Firma Tiedeman & van Kerchem, te Soerabaja.
Beheerder: ulto 1938 J.W. van Houweninge.
Bron: Handboek voor Cultuur- en Handels-Ondernemingen in Nederlandsch-Indië, 1939.
Willen jullie dat aan Harry Spelt doormailen?
Vriendelijke groet, Joost Veldman
Ingezonden door Ilse Molenaar op di, 07/03/2017 - 15:34.
Goedemiddag, Ik ben Ilse Molenaar- van Houten, geboren 8 augustus 1940. Als je een bepaalde leeftijd bereikt hebt dan gaan de herinneringen tellen. De suikerfabriek Tjeweng, dat was onze bersiap kamp. Dat vertelde mijn moeder, de herinneringen eraan zijn ver weg want ik was toen erg klein. De verhalen zijn dat ik er met mijn moeder Erna van der Linden en mijn Oma Eleonora van der Linden samen met mijn broer in dat kamp ben geweest.
Ingezonden door Guido van Laar op ma, 16/02/2015 - 19:09.
Ted (Ferdinand leonard) van Laar, geboren 21.9. 1915, was op deze fabriek assistent boekhouder totdat hij in 1936 in dienst moest. Klopt dat? Met vriendelijke groet, Guido van Laar
Ingezonden door Anoniem op wo, 04/03/2015 - 10:51.
De fam Jonckheer woonde naast ons op sf Tjeweng aan de weg waar de kediri stoomtram langs reed. De sf behoorde bij de fa Tiedeman en van Kerchem. Mijn vader was daar boekhouder ; de administrateur was toen de hr. Spruitenburg(h) Tijdens de inval van de Jap zijn wij daar gerampokt en verjaagd naar Djombang waar wij (gezin van 4) ingekwartierd werden in de apothekerwoning van de fam Mahieu, samen met de fam Kater (eerst 4 later 3) van sf Tjoekir, van Ham (zoon Wally in Dampit onthoofd ; na de razia 0) en tijdelijk mevr. Hillebron met 2 dochters. de fam Jonckheer zijn wij na de rampokpartij uit het oog verloren. In het boekje "de tijd van asoel asoel" staat een kort verhaal over de rampok op Tjeweng.
Ingezonden door Harry Spelt op za, 07/03/2015 - 12:07.
Dank voor deze informatie.
Uw vader moet dan J.Gulden geweest zijn. Ik begreep de SF Lestari na de inval van de Jap een kamp is geworden. Frits Dôhne heeft hierover destijds gerapporteerd. Frits was een broer van Nini Döhne, die vorig jaar overleden is en die ik gelukkig nog enkele malen mocht ontmoeten. Nini heeft in kamp Banja Biru te Ambarawa gezeten. Mijn opa. J.J.Jonckheer heeft van 18/3/43 tot 31/10/1945 in kamp Tjeweng gezeten. Mijn oma Henriëtte.Jonckheer-Dart is uiteindelijk in kamp Tjihapit terecht gekomen. Wij zijn in de zomer van 2013 terplekke geweest en ik zal wat foto`s oploaden. Wat is dat voor boekje `de tijd van asoel asoel` ? , ik kan het niet vinden. Harry Spelt
Ingezonden door Ron Hoffman op ma, 09/03/2015 - 10:12.
Sorry Harry,
Ik dacht de naam van het boekje goed onthouden te hebben, maar dat was niet het geval. De juiste naam is: "de jaren van asal oesoel". De verhalen zijn samengesteld door T. Aeckerlin en R. Schoonenberg; ISBN90-6832-171-4. Waar ik over schreef was sf Tjeweng. Daar ben ik in 1994 nog gaan kijken: van de hele fabriek en de employeewoningen was niets meer over. Ik ontdekte nogwel één woning richting Djombang die ik herkende als de v.m. woning van de fam Weber. Ze hadden een dochter Molly. Maar ook die mensen heb ik nooit meer teruggezien. In 1946 is de hele Indo-Eur bevolking van Djombang door pemuda's geïnterneerd in het complex van de sf Somobito bij Modjokerto. Wat er in de Bersiap ook voor vreselijks is gebeurd, dat gold niet voor Djombang. Het gezag was daar in handen van een uitstekende Indonesische regent (en zijn familie), waardoor ongeregelde bendes afwezig waren. Hij wist de boel op z'n Cohens , om het maar nu zo te zeggen, bij elkaar te houden. Hoe het in Somobito daarna aan toe ging, is een ander verhaal. Dat kamp heeft ongeveer (?) een jaar bestaan.
Van Lestari weet ik weinig tot niets. Omstreeks 1948 is begonnen hem opnieuw in bedrijf te stellen. Mijn vader is daar toen weer begonnen als boekhouder, maar gezien de schermutselingen rondom het complex bleven vrouwen en kinderen uit veiligheidsoverwegingen in Sb. Vr.gr. Ron Hoffman
Ingezonden door Harry Spelt op ma, 09/03/2015 - 16:43.
beste Ron, Het boekje heb ik gevonden, is te koop 2e hands via Bol.com voor 49 euro! sf Tjeweng is verdwenen. We hebben er niet meer naar gezocht want onderstaande had ik gevonden.
Tjeweng in Djombang Plaats: Djombang Residentie: Oost-Java Regio: Java Ligging: Djombang ligt ten zuidwesten van Modjokerto (Oost-Java). De uikerfabriekTjeweng stond ongeveer 5 kilometer ten zuiden van Djombang. In de periode 21 november 1945 - [1947] was dit een republikeins kamp Geïnterneerden: mannen; vrouwen en kinderen Aantal geïnterneerden: 1.000 Informatie: In twee voorzalen van suikerfabriek Tjeweng werden in november 1945 ongeveer 1.000 mannen, vrouwen en kinderen uit Soerabaja-stad ondergebracht. Het kamp was omheind met een hoge schutting en prikkeldraad. Meubilair en elektrisch licht waren er niet, men sliep op de grond en licht kwam van olielampen. Men ontving per persoon per dag 200 gram rijst uit een centrale keuken. Wie kleding tegen eten wist te ruilen, mocht dat eten zelf koken. Water was er voldoende, uit kranen en putten. Voor zieken was een ziekenboeg ingericht, die plaats bood aan zes personen. Onder de geïnterneerden was een verpleegster. Ernstig zieken werden overgebracht naar het ziekenhuis in Djombang. De gezondheidstoestand was slecht, tot het visitatiebezoek van het Rode Kruis op 2 juni 1946 waren al 47 mensen overleden. Tussen oktober 1946 en maart 1947 werden de geïnterneerden geëvacueerd naar Batavia of Semarang. Commandant: Soewadji; Darmadja Kampleiding: S.J. Eschweiler; mw. Groeneveld
De suikerfabriek Tjeweng wordt vermeld zowel op de Kaart van ondernemingen (nummer 4), als op de kaart in de Autowegen-Atlas (nummer 12), als ook op de Topografische kaart (blad 53.41 C). De suikerfabriek lag ongeveer 5 km ten zuiden van Djombang. Het kamp was ondergebracht in twee grote voorzalen van de fabriek, omgeven door een hoge schutting en prikkeldraad.
Huidige situatie
De fabriek werd tijdens de eerste Politionele Actie (1947) volledig verwoest; het terrein is nu een grasvlakte.
Ingezonden door Ilse op di, 07/03/2017 - 16:44.
Goedendag, Ik ben Ilse molenaar --van Houten, mijn moeder heeft over dit kamp ietsjes verteld . Als iemand haar gekend heeft Erna gehuwd met van Houten- meisjesnaam van der lInden dan zou ik dat heel graag willen weten. Ik ben nu 76 jaar en de herinneringen tellen. Mijn email adres is ilse@binnenhofje.nl Hartelijke groet, Ilse Molenaar- van Houten
Ingezonden door Harry Spelt op ma, 09/03/2015 - 16:47. Bovenstaande was van mij, vergeten in te loggen. hartelijke groet, Harry Spelt
Ingezonden door P.Bruinink op ma, 05/10/2015 - 08:12.
Mijn grootmoeder Marie Louise Vreede is geboren te Ceweng (Diwek, Jombang.).Misschien komt die nasm iemand bekend voor. Mvg. P.Bruinink
Ingezonden door Ed Brodie op di, 06/10/2015 - 12:52.
Hi, suiker-fabriek kennissen ...
Rond de jaren 1959 (?) ... was de directeur of te wel de administrateur van Sf.Lestari een zekere meneer De Scheemaker. Ik logeerde daar vaak bij hun zoon Peter de Scheemaker ... en omgekeerd Peter logeerde vaak bij ons op suikerfabriek Tulangan (Sidoarjo). En wijlen Hans de Scheemaker .. broer van Peter was met mijn zus getrouwd (Judith). Wel een mooie tijd toen ... Vóór Sf.Tulangan, werkte mijn pa bij suikerfabriek Kebon Agung een dorpje dicht bij Malang ... toch was het een mooie tijd .. het suiker-leven in Indie/Indonesie!
Nu nog, als we naar Indonesie gaan en langs een suikerfabriek rijden dan krijg je toch een soort heimwee-gevoel ... het suikerleven was een geweldige tijd voor mij en met mij ook mijn hele famielie en vrienden uit de suiker!!
Ben een paar jaar geleden met mijn broer Les even naar Tulangan gegaan, en nog kregen wij beiden een soort "kippenvel" over ons lichaam, alleen die terugkeer ... de huizen die totaal onbewoond waren en uiteraard er zielig uitzagen ... de lorrie's bepakt met suikerriet en getrokken door koeien ... de reuk van zoete dampgeur, en dan de emploiyé huizen daar éénzaam en onbewoond .. 't geeft toch een soort triest-gevoel in mij! Ben nog een paar keer weer terug geweest, maar dan met mijn Inge ... en nog kreeg ik zo'n verdrietig gevoel in mij!
Het suikerleven zit nog in mij ... de suikerfabriek met haar emplacement en grote mooie huizen ... de lorrie's op de kleine railbanen ... de 'weegbrug' ... de Besaran, allemaal mooie en rustige herrinneringen van toen, toen we nog in het suikerleven opgroeiden! Mooie, prachtige gedachten kwamen weer te voorschijn ... één keer een suikerjongen-meisje, altijd een suikerjongen-meisje!
grtjs. Ed Brodie
Ingezonden door Anoniem op ma, 14/12/2015 - 20:38.
L.S.
Aandachtig gelezen de verhalen / commentaren over de suikerfabriek Tjeweng. Mijn ervaring over deze periode. Na de Japanse capitulatie,wij woonden toen in Kedoeroes ca. 5 km ten zuiden van Surabaya. Mijn moeder, mevr. Dom - de Haza Winkelmn.met 5 kinderen, waarrvan ik er 1 ben.Ik herinner mij dat wij op een middag te horen kregen dat wij moesten evacueren naar Klaten en werden ondergebracht in groot woonhuis. ( wij zijn een kleine groep Ind.Ned. ) Kort hierop werden wij per trein naar suikerfabriek Tjeweng gebracht. Deze was al bewoond door ca. 1000 vrouwen en kinderen tot de leeftijd van 16 - 17 jaar. Onze groep bestond uit ca. 50 mensen. Ik herinner mij dat toenmalige kamphoofd mijn moeder verzocht deze functie van haar over te nemen. Mijn moeder accepteerde het aanbod, op voorwaarde dat zij samen deze taak zouden uitvoeren. Reden van mijn moeder die later vernam is dat zij als nieuweling in groep haar niet voorbij wilde lopen. De samenwerking ging perfect. Als jong kind werkte ik in de keuken, taak dat het vuur goed brandde en in morgen bij houthakkers o.l.v. mevr. Kiesbrie. Alle zware onderdelen van fabriek lagen buiten op houten bielzen. Onze taak was om met hamer en beitels deze zware houten balken te splijten tot bruikbaar stookhout in de keuken. Een begrafenis buiten het kamp was gelegenheid tot smokkel aankoopjes. Ik herinner mij een zekere mevr. Cornelisse die na overlijden warm bleef. Zeer tragisch. Zo ken ik nog meerdere verhalen. Ik schrijf dit omdat mijn moeder die zoveel voor het kampleven heeft gedaan nergens wordt genoemd. Mijn jongere broer en ik zijn na een paar maanden op transport gezet naar R.K. Kerk in Djombang. en vandaar naar Sommobito. Hier herenigd met mijn moeder broers/zuster. Verder per trein/vrachtauto naar Solo. Van hieruit per vliegtuig naar Semarang en vervolgens per L.S.T schip naar Surabaya Kamp Perak. Van hieruit herenigd met Vader. R.W.G. Dom geb. 11-01-1932. Met vriendelijke groeten.
Ingezonden door Anoniem op zo, 08/01/2017 - 19:41.
Beste allen, Ik ben op zoek naar info over suikerfabriek Goedo. Kan ik weinig over vinden. Mijn overgrootvader (Hartong) heeft daar gewerkt rond 1930.
Ingezonden door Hans Hartong op do, 16/02/2017 - 18:33.
Beste, Misschien kan ik je iets kwijt over je grootvader (mijn oom). Wat is zijn naam? Anton of August? Hans Hartong
Ingezonden door Anoniem op zo, 08/01/2017 - 19:43.
Hetzelfde geldt overigens voor de suikerfabriek Soemberkareng bij Probolinggo. Ik ga in februari naar Java en wil zien waar mijn opa geboren is en geleefd heeft.
Ingezonden door Anoniem op zo, 08/01/2017 - 19:47.
Mijn e-mailadres is overigens jaccovdmeent@gmail.com
Ingezonden door Robert Ingenluyff op di, 07/03/2017 - 20:48.
Lezers gegroet, Mijn vader, Guus Ingenluyff , heeft voor de oorlog als planter op Lestari gewerkt. Ik was te jong om mij daar van iets te herinneren. Mijn broer Luc is daar, in Kertosono geboren, 12/02/1938 Toen de oorlog uitbrak woonden we op Soemobito , bij Modjokerto , waar ik op school ging. Na de oorlog woonden we op Kremboeng , de zuster fabriek va Tulangan. Ging toen in Soerabaja op de HBS. Mijn vader heeft nog als administrateur waargenomen op Lestari, voordat hij administrateur werd van Trangkil, in midden Java. Robert Ingenluyff, robingenluyff @yahoo.com
Ingezonden door Joke Tomasowa op wo, 31/05/2017 - 01:59.
Hi Robby, Wij kennen om Guus Ingenluyff en tante zeer goed. Op SF Kremboong ( cq TvK ) waren zij een van de beste mixed double tennissers. Wij hadden in huis No 6 gewoont en jullie in No 7 Oom Guus was een goede zwemmer ( een van de beste zwemmers uit de Oost Hoek / Residensi Besoeki-Jember ) en ook tante Jouw jongere broer Lucky waar zit hij nou. Ik herinner me ook nog dat je groot van gestalte was net als jouw pa. Jouw moeder die tennist altijd met mijn ma in de vrouwen double en oom Guus met mijn pa in de mannen double. Op SF Kremboong was oom Guus was CA ( Chef Aanplant ) en mijn pa Tuin employee. Ik had met Ronny ( mijn oudste zus ) hierover gesproken en je krijgt ook de groeten van haar. Groeten van Joke Tomasowa
Ingezonden door Joke Tomasowa op wo, 31/05/2017 - 06:23.
Hi Robby, I just wanna try to be more in details. When you and Lucky were staying in house No. 7, we the Tomasowa family were still in house No 13.( naast de familie Morrow ( Ita en Leo in No12 ) After this my father went to SF Toelangan for about one year although he is still working for SF Kremboong. After we went back to SF Kremboong,you and Lucky were already brought to Holland by your parents during vacation and didn't come back. So we only met your pa & ma during that time. Best regards, Joke Tomasowa
Ingezonden door Joke Tomasowa op do, 27/07/2017 - 10:09.
Hi , thanks to Adinda, Wij gaan nou corresponderen via onze emails Gbu all, Joke Tomasowa
Ingezonden door Joopt op do, 12/04/2018 - 10:51.
Denk met weemoed terug aan de suikerrietvelden en dan tebu snoepen. Ik mis het !!! Wie ging vroeger ook tebu snoepen? Groeten, Joopt
Ingezonden door Joke Tomasowa op di, 24/04/2018 - 01:41.
Hi Joopt Ja, ik ging ik het ook doen als kleine jongen. Mijn Pa had gewerkt op verschillende Suiker Fabrieken in Oost Java o.a. : Sumobito, Tjoekir, Kremboong, Toelangan, Krian, Gempolkerep en het laatst in Kebon Agung. Een van de beste Riet soort is POJ 3016 die wat licht tot donker groen van kleur is( POJ is een afkorting van Proef Stasion Oost Java - in Pasuruan ) en een ander POJ 2878 ( wat geel van kleur ) is ook goed maar wel niet zo sappig en wel wat zoet. Ok Joopt , wish that you also remember this Groeten, Joke Tomasowa
Ingezonden door Joopt op wo, 25/04/2018 - 09:40.
Beste Joke, ja, ik herinner me dat helemaal. Was de nummers POJ enz. vergeten maar nu je het zegt komt het weer terug.. Prachtige groene kleur en mijns inziens heel dik. Weet je toevallig de omvang van dat suikerriet? Ik zelf kwam vaak logeren bij mijn Oom die dichtbij een suikeronderneming woonde. Jij hebt het echt goed gehad hé op die fabrieken. Prachtige huizen, eigen sport en vaak maalfeest toch? Groeten, Joopt
Ingezonden door Joke op ma, 07/05/2018 - 02:08.
Beste Joopt, Enigszins herinner ik me nog dat de diameter van POJ 3016 ongeveer 4 cm - 4.5 cm is en POJ 2878 zo bij de 2.5 - 3 cm. POJ 2878 had de suiker industri op Java geholpen en gaf een increase omstreeks 35 % , het is ook een soort riet die tegen de " SEREH" ziekte kan in die tijd en kreeg de bijnaam van " The Wonder Cane from Java " Dichtbij welke suikeronderneming woonde jouw oom. Groeten, Joke
Noot v.d. redactie: Onderstaand artikel is een vertaling uit het museum Nganjuk Het sub-district (Kecamatan) Diwek heeft ooit een suikerfabriek gehad in haar geschiedenis. De locatie is in Ceweng Village. Uit gegevens van verschillende Nederlandse boeken is deze suikerfabriek onder vele namen bekend zoals SF Kaliwoengoe of Tjeweng of Modjoredjo. Inwoners van Ceweng echter nomen deze fabriek de Boenga Tandjong-suikerfabriek. Die naam werd van generatie op generatie gebruikt omdat die naam op één van de muren van de suikerfabriek stond.
In het boek Suikerlord wordt vermeld dat deze fabriek na 1872 werd opgericht. De eigenaar was NV Kaliwoengoe / Tjeweng, met beheerder KJ Stephan. Op oude foto is deze fabriek herkenbaar door de twee schoorstenen in het gebouw. Het fabrieksterrein was bezaaid met railnetten voor de lorries met suikerriet. Volgens Nederlandse gegevens was deze fabriek ooit een concentratiekamp voor Europeanen m.n. Nederlanders gedurende de Japanse koloniale periode 1942-1945. Op deze locatie werden alle gevangengenomen Nederlanders vastgehouden. Op basis van een gevonden plattegrond is te zien dat alle delen van de fabriek aangepast zijn om gevangenen vast te houden waarbij het terrein, rondom het fabrieksgebouw, begrensd is door geweven bamboe (gedeg). Evenals meerdere suikerfabrieken, werd deze fabriek in 1947 ten tijde van de 1e Politionele Actie, vernietigd en afgebroken door de Indonesiërs. De hele fabriek werd verwoest en uitsluitend de muren zijn overeind gebleven.
